Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Kościół świętej Urszuli z Towarzyszkami Gosprzydowa

Kościół świętej Urszuli z Towarzyszkami Gosprzydowa

Drewniany kościół ze stromym dachem od strony wejścia. W dali dzwonnica. Wokół drzewa i niski płotek z bali.

Gosprzydowa 45, 32-864 Gnojnik Region turystyczny: Pogórza

tel. +48 731282440
Mało znaną wioskę na Pogórzu Karpackim wspominał w kronikach Jan Długosz gdy pisał, że Gosprzydowa przed 1215 rokiem należała do dóbr biskupa krakowskiego. We wsi znajduje się piękny kościółek z końca XVII wieku, jeden z nielicznych przykładów drewnianych świątyń wybudowanych w Małopolsce w stylu barokowym, skromny, pełne prostoty i starannie obmyślany.

Według legendy wioskę założył niemiecki rycerz Gotfryd. Pierwsza wzmianka o parafii w 1325 roku świadczy, że we wsi stał kościół. Obecny wzniesiono w 1694 lub 1697 roku z fundacji Wielogłowskich, staraniem proboszcza Macieja Wacława Jantkiewicza. Świątynię wielokrotnie odnawiano, między innymi w 1916 i 1950 roku oraz w latach 60. XX wieku. W 1954 roku do prezbiterium dobudowano kaplicę i dodano podcienia projektu Bogdana Tretera i Piotra Krakowskiego. Prace konserwatorskie prowadzono w latach 2003–2004.

Kościółek, zlokalizowany przy głównej drodze, na zielonym terenie otoczonym wiekowymi drzewami, jest perełką sakralnej, barokowej zabudowy. Ma on konstrukcję zrębową, murowany fundament z 1967 roku, ściany pobite gontem, od zachodu oszalowane deskami. Świątynia składa się z prostokątnej nawy i węższego, prostokątnego, zamkniętego trójbocznie prezbiterium z prostokątną zakrystią i kaplicą. W 1954 roku kruchtę połączono z nawą, w 1968 roku dobudowano wejściowy ganek konstrukcji słupowej, kryty dachem dwuspadowym. Nawę i prezbiterium otaczają otwarte soboty z dachem pulpitowym wspartym na słupkach. Nawę i prezbiterium z kruchtą kryje wysoki, wspólny, gontowy dach siodłowy, stożkowy nad absydą, z szerokimi okapami i ażurową, sześcioboczną wieżyczką na sygnaturkę z latarnią z daszkiem wielospadowym. Zakrystia ma dach pulpitowy, a kaplica kopułowy. Wnętrze oświetlają prostokątne okna. Drzwi ozdobione są  gotyckimi okuciami z XVI wieku.

Zachwycające jest wnętrze świątyni z barokowymi detalami z przełomu XVII i XVIII wieku. Piękna figuralna polichromia z 1889 roku to dzieło Wiktora Puszczyńskiego. Chór muzyczny wspierają dwa filary, organy z prospektem barokowym pochodzą z 1901 roku. Piaskowcowa, gotycka chrzcielnica w kształcie kielicha z ornamentem lilii z XV wieku, ma barokową, drewnianą pokrywę. W przedsionku stoi kamienna kropielnica z przełomu XV i XVI wieku, z okrągłą czaszą z aniołkami, która do 1967 roku stała na zewnątrz kościoła. W kościele znajdują się cztery barokowe ołtarze. W rokokowym ołtarzu głównym umieszczono dwa obrazy Matki Boskiej Gosprzydowskiej, zwanej Pocieszycielką Umierających z drugiej połowy XVI wieku, olejny na płótnie nieznanego artysty i zasłaniający go obraz na desce. W kaplicy znajduje się ołtarz Grobu Bożego z XX wieku i polichromia figuralna z 1965 roku malowana przez Piotra Grabowskiego.

Kościół otacza drewniane ogrodzenie z daszkiem gontowym. Poza nim stoi dwukondygnacyjna, wolnostojąca, drewniana dzwonnica z XVII wieku konstrukcji słupowo-szkieletowej, na planie kwadratu. Kryje ją czterospadowy dach z iglicą, kulą i krzyżem, tworzący izbicę. Oszalowanie deskami górnej części zdjęto w 1959 roku. W 2004 roku dzwonnicę przesunięto bliżej kościoła, by nie zagrażała jej pobliska ruchliwa droga. W dzwonnicy wiszą trzy dzwony, najstarszy Zygmunt z 1589 roku.

Obok stoi dom parafialny z 1938 roku, dawniej mieszkanie organisty i salka katechetyczna, dziś świetlica parafialna.


Powiązane treści